Φευγαλέα ματιά

Νυχτερινή περιπλάνηση

Ατενίζοντας

Νυχτερινή είσοδος

Ελευθερία

Αθήνα

À la café

Έκθεση πειραματικής φωτογραφίας

Αληθινό ψέμα

Ο τίτλος της ανάρτησης είναι ο τίτλος του νέου βιβλίου του φωτογράφου Τάσου Σχίζα. Ένα βιβλίο που μου χάρισε ένας φίλος του ιστολογίου, επ' αφορμή της συνάντησής μας και επίσημα σαν βλόγερς (ελληνοποιημένος όρος). Αφού το διάβασα μονομιάς το ίδιο βράδυ, χωρίς διακοπή, θεώρησα ότι έπρεπε να γράψω και κάτι για αυτό.

Και θέλησα να γράψω γιατί αυτό που μου κέντρισε περισσότερο το ενδιαφέρον είναι ότι για πρώτη φορά διαβάζω κάτι που έχει γράψει ένας δημιουργός για τον εαυτό του και το σύνολο του έργου του. Όχι με μία διάθεση "ποιος είμαι ρε παιδί μου!!!...", αλλά το ακριβώς αντίθετο. Ένα κείμενο επεξηγηματικό και απολογητικό θα τολμούσα να πω, προς όλους όσους τουλάχιστον παρακολουθούν τη δουλειά του και την πορεία του στο χώρο. Κάτι τέτοιο δεν έχω ξαναδεί και νομίζω δεν υπάρχει στο χώρο της ελληνικής Τέχνης και πιο συγκεκριμένα της φωτογραφίας. Κάποιος που μας λέει δημόσια και χωρίς κόμπλεξ ΓΙΑΤΙ φωτογραφίζει! Από πού ξεκίνησε, τι είχε στο μυαλό του πριν και μετά από κάθε θέμα, γιατί κάνει αυτό που κάνει τώρα και πολλά άλλα που λίγο ως πολύ αναρωτιόμαστε όλοι όσοι φωτογραφίζουμε και προσπαθούμε να τα εκφράσουμε σε λίγα τετραγωνικά εκατοστά φωτογραφικού χαρτιού ή θετικού φιλμ. Ο Τάσος (ας με συγχωρέσει για την οικειότητα) επιλέγει να το κάνει γραπτώς. Καταθέτοντας τη δικιά του οπτική απέναντι στο έργο του. Και αυτό είναι κάτι με το οποίο ίσως φοβόμαστε να έρθουμε αντιμέτωποι σαν δημιουργοί.

Καλή ανάγνωση...

Γλυκές μελωδίες #2

Γλυκές μελωδίες

Παιχνιδίσματα

Στροβιλισμοί

Πειραματισμών συνέχεια

  

Αναδυόμενη από μια θάλασσα φωτός

Μια τελευταία ανάσα

Όταν οι διαφάνειές σου χάνουν λίγη από τη λάμψη τους

Τέλος καλοκαιριού σχεδόν και είτε το βλέπουμε σαν τέλος της χρονιάς ή όχι, δεν μπορούμε να αποφύγουμε μια ανασκόπηση. Ανασκόπηση φωτογραφική και καλλιτεχνική για το τι δημιουργήσαμε, κάτι που είναι αναπόσπαστα δεμένο και με αυτά που ζήσαμε. Είναι κάτι που κάνει ο κάθε άνθρωπος καλλιτέχνης ή μη (αν και όλοι είμαστε λίγο ως πολύ, άλλο αν δεν το παραδεχόμαστε!).

Έτσι λοιπόν μπήκα σε αυτή τη διαδικασία ξανακοιτάζοντας τις πρόσφατες δημιουργίες μου που βρίσκονται αποθηκευμένες σε μορφή διαφανειών Velvia (ως επί το πλείστον) και διαπίστωσα ότι έχουν χάσει λίγη από την πρότερη λάμψη τους. Φυσικά δεν εννοώ υλικά, αλλά νοητά. Οι παλιές καλές εποχές που θεωρούσαμε σχεδόν κάθε κλικ σαν ένα καινούριο έργο τέχνης που ξεκινάει το ταξίδι του στον κόσμο, έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Τώρα πρέπει να φανούμε πιο ώριμοι. Πιο έτοιμοι για την εποχή μας. Άλλωστε το πέρασμα σε διαφορετικό μέσο αποτύπωσης και διαφορετικό φορμά τον τελευταίο χρόνο αναδεικνύει ότι ήδη έχουμε αρχίσει να αλλάζουμε. Αρκεί όμως αυτή η διάθεση;

Τα καρέ μας λοιπόν πρέπει να αλλάξουν. Προς τα πού, δε νομίζω να υπάρχει έτοιμη απάντηση. Και ποιός να την έχει; Άλλωστε αυτό είναι κάτι που αν δεν το ψάξεις έξω στην πραγματική ζωή δεν πρόκειται να το βρεις πουθενά αλλού.

Το ταξίδι

Αναπολώντας

Πίσω στην πόλη

Ξανά πίσω λοιπόν, στην τόσο γνωστή πόλη. Το αγαπημένο μας νησί το βρήκαμε όπως το αφήσαμε (εκτός από κάτι μικροαλλαγές άνευ σημασίας), κάτι που μας χαροποίησε ιδιαίτερα. Τα κλικ πιο ώριμα και ασπρόμαυρα αυτή τη φορά οπότε ίσως να αργήσουν να εκτεθούν εδώ. Άλλωστε δεν είναι αυτός ο σκοπός τους.

Πίσω στην "ομαλή" ροή της ζωής λοιπόν. Σε μια πόλη διαφορετική -καλοκαίρι γαρ- όπως πολύ σωστά τα λέει και το Κόκκινο Πρίσμα. Το βλέπουμε και αυτό σα μια ευκαιρία να δούμε διαφορετικά την πόλη μας και (γιατί όχι;) να συνεχίσουμε τις διακοπές μας και εδώ. Άλλωστε δεν έχει σημασία που είσαι αλλά πώς νιώθεις.

Καλή συνέχεια...

Οι καλλιτέχνες πάνε Αστυπάλαια

Ήρθε ο καιρός να φύγουμε λοιπόν. Μέσα στον κυκεώνα των γεγονότων ζητάμε και εμείς λίγες μέρες ανάπαυλας. Πίσω στο αγαπημένο μας νησί ξανά. Κάτι που στερηθήκαμε πέρυσι λόγω ανωτέρας βίας (μπορώ να το πω και έτσι).

"Τι είναι η Αστροπαλιά; Απλά με μια λέξη, μαγεία. Έχει κάτι αυτός ο τόπος που σε κάνει να τον ερωτεύεσαι από τη στιγμή που θα πατήσεις πάνω του. Ο αέρας του σε αγκαλιάζει, σε καλωσορίζει. Ίσως να μην περιγράφεται με λόγια. Σίγουρα είναι κάτι που πρέπει να το ζήσεις. Το άνυδρο τοπίο, τα καταγάλανα νερά, ο κόσμος, όλα είναι στοιχεία αυτού που σίγουρα θα σε κάνει να ξανάρθεις."

Αυτά έγραφα στις 31/7/2008 λίγες μέρες πριν αναχωρήσω από το αγαπημένο μου νησί. Και βλέπω τώρα ότι ισχύουν ακόμα.

Τα λέμε λοιπόν μετά την επιστροφή.

Στο δρόμο

Με πειραματική ματιά #3

Με πειραματική ματιά #2

Με πειραματική ματιά

Στην πρόβα #2

Στην πρόβα

Με αφορμή μια παράσταση...

Παρακολουθώντας την παράσταση της θεατρικής ομάδας «Έναυσμα» στα πλαίσια του διημέρου των Αγωνιστικών Κινήσεων στη Θεσσαλονίκη δεν μπόρεσα να αντισταθώ στο να γράψω κάτι για αυτή. Όντας για πολλά χρόνια μέλος της ομάδας «Έναυσμα» δεν θα κρύψω και τη συγκίνησή μου για το ότι ένα νέο δυναμικό την έχει πλαισιώσει (μαζί με κάποιους από τους παλιούς) και συνεχίζει πολύ καλά αυτό που είχαμε ξεκινήσει.

Το κείμενο που επέλεξαν να ανεβάσουν στη σκηνή αυτά τα παιδιά δεν ήταν ένα τυχαίο κείμενο. Δεν ήταν ένα έργο από τα γνωστά που «παίζουν» στο χώρο, που μας λένε λίγο-πολύ μία από τα ίδια. Είναι το έργο ενός νέου παιδιού, που προσπάθησε και κατάφερε να μεταφέρει σε θεατρικό λόγο τον παραλογισμό της επίθεσης που βιώνουμε όλοι καθημερινά από το σύστημα και τους εκφραστές του. Και μάλιστα τα κατάφερε και καλά. Αναπαράγοντας και αποδομώντας  όλα τα σάπια ιδεολογήματα που μας πλασάρουν καθημερινά από τα ΜΜΕ και την εκκλησία μέχρι την ίδια την κυβέρνηση και αυτούς καθαυτούς τους εκπροσώπους του συστήματος. Με λίγα λόγια ο Κωστάκης δημιούργησε ένα θεατρικό έργο βασισμένο σε αυτά που συζητάνε και βιώνουν καθημερινά ο κάθε εργαζόμενος, ο κάθε νεολαίος, ο κάθε απολυμένος. Διακωμωδώντας τις περισσότερες πλευρές του συστήματος μέχρι το σημείο της καρικατούρας (ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός εμφανίζεται στο πρόσωπο της Πάρις Χίλτον), αλλά με καυστική γλώσσα απέναντί τους, το έργο «Το αφεντικό έχει πάντα δίκιο» είναι γραμμένο από ένα νέο για όλους τους νέους και όχι μόνο.

Η προσπάθεια λοιπόν αυτών των παιδιών αξίζει πολλά περισσότερα από ένα απλό χειροκρότημα στο τέλος της παράστασης. Και πρέπει να συνεχιστεί. Γιατί σε καιρούς που η Τέχνη που παράγεται δεν αντιστοιχεί στον παλμό της εποχής, τέτοιες προσπάθειες στέκονται σα φάρος στο πέλαγος της μαυρίλας και της μιζέριας που διακατέχει ένα μεγάλο μέρος του καλλιτεχνικού κόσμου. Κι ας μη θεωρούν κάποιοι αυτά τα παιδιά «καλλιτέχνες» με την κρατούσα άποψη για τον όρο. Άλλωστε δεν τον χρειάζονται και δεν τον ζήτησαν ποτέ. Είναι όμως πραγματικοί καλλιτέχνες στην καρδιά όλων μας και όλων όσων αγωνίζονται για μια καλύτερη ζωή, για μια άλλη κοινωνία.

Όαση αστικών χρωμάτων

Ερήμωση

Τρίπτυχο #3

Τρίπτυχο #2

Τρίπτυχο #1

Πού τελειώνει η φωτογραφία;

(Ο τίτλος με αφορμή το τελευταίο άρθρο του Β.Καρκατσέλη στο Φωτογραφικό Είδωλο)

Είναι αλήθεια ότι όταν κάποιος ασχολείται με μία τέχνη αναπόφευκτα στην πορεία του γεννιούνται ερωτήματα σχετικά με αυτή, τον εαυτό του σε σχέση με αυτή, τη σχέση του με τους άλλους ανθρώπους κτλ. Πολλοί φωτογράφοι έχουν αναρωτηθεί: "Πού τελειώνει η φωτογραφία;" και ο καθένας έχει (ή δεν έχει) δώσει τη δικιά του απάντηση. Έτσι λοιπόν κι εγώ. Όπως έχω ξαναγράψει από αυτές εδώ τις γραμμές, η πρόσφατη επιστροφή μου στις παραδοσιακές μεθόδους φωτογραφίας (βλέπε αναλογική φωτογραφία) και μάλιστα σε ένα νέο φορμά, που μέχρι τώρα δεν είχα συνηθίσει, έβαλε αυτόν τον ηλεκτρονικό χώρο υπό αμφισβήτηση. Και με ένα τρόπο αυτή η νέα προοπτική με έκανε να αναρωτηθώ το παραπάνω και μάλιστα τι σημαίνει αυτό στη σημερινή εποχή.

Που τελειώνει λοιπόν η φωτογραφία, σε μια εποχή όπου τα όριά της έχουν γίνει δυσδιάκριτα έως και αόρατα; Στην εποχή του διαδικτύου συνεχώς κατακλυζόμαστε από εικόνες και φωτογραφίες σε ιστότοπους, ιστολόγια, δίκτυα κοινωνικότητας και άλλα πολλά. Είναι μήπως αυτό το τέλος μιας φωτογραφίας; Η ανάρτησή της στον δικτυακό τόπο όπου διατηρούμε ένα λογαριασμό συνοδευόμενη από το ηλεκτρονικό σχόλιο ενός φίλου (συνήθως: Wow! Nice photo!!!); Από την άλλη το διαδίκτυο υπάρχει για αυτό ακριβώς το λόγο. Για να μας φέρνει πληροφορίες από παντού, γιατί όχι και από τα συρτάρια (ή το σκληρό δίσκο) ενός καλλιτέχνη; Η Τέχνη άλλωστε δημιουργείται για να διαδίδεται στον δέκτη-θεατή και όχι για να μένει στα συρτάρια (ή τους σκληρούς δίσκους) του δημιουργού! Το μήνυμα αλλιώς χάνει την αξία του και η δημιουργία του έργου δεν έχει κανένα νόημα. Έτσι λοιπόν προέκυψε και η on-line gallery.

Από την άλλη μπορεί το τέλος μιας φωτογραφίας να είναι η απλή εκτύπωσή της σε χαρτί ή η αποθήκευσή της σε μορφή διαφάνειας και μόνο; Και τι γίνεται με την έκθεσή τους στο κοινό; Αρκεί όμως μια απλή έκθεση σε κάποιο χώρο τέχνης και οι παρευρισκόμενοι φίλοι και συγγενείς να αναφωνούν: "Ουάου! Τέλειες φωτογραφίες!!!"; Σίγουρα όχι! Αυτό που χρειάζεται η σημερινή φωτογραφία, ανεξάρτητα από το πώς επιλέγει να την παρουσιάσει ο δημιουργός της, είναι να βγει προς τα έξω. Σε όλο το κόσμο. Εκεί που είναι το πραγματικό κοινό της. Αυτοί τους οποίους θέλουμε να αγγίξουμε με τις δημιουργίες μας. Αρκεί να τους μεταδώσουμε κάτι που αξίζει να μεταδοθεί. Την πραγματική Τέχνη που έχει ανάγκη η εποχή μας.

Το φως της άνοιξης μας χαμογελά

Ερασιτεχνισμός

Αυτή η λέξη ταλανίζει όλους εμάς που θέλουμε να κάνουμε φωτογραφία έξω από τα συνηθισμένα. Κάποιοι τη θεωρούν φετίχ. Αν για κάποιο λόγο τους πεις επαγγελματίες μπορεί και να παρεξηγηθούν. Αλλά δεν είναι έτσι. Είμαστε ερασιτέχνες όχι γιατί δεν είμαστε επαγγελματίες, όχι γιατί δεν έχουμε τον εξοπλισμό του επαγγελματία, όχι γιατί απλά τραβάμε μερικά καρέ τις Κυριακές και τις αργίες. Είμαστε ερασιτέχνες γιατί το έχουμε επιλέξει. Ακούγεται κάπως περίεργο αλλά έτσι είναι. Αγαπάμε αυτό που κάνουμε και προσπαθούμε να το κάνουμε καλά. Να βάλουμε και εμείς το λιθαράκι μας στο οικοδόμημα που λέγεται φωτογραφία. Κάνοντας κάτι καινούριο. Προσπαθώντας να αγγίξουμε και να ξεπεράσουμε τα όρια της καινοτομίας. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ακυρώνουμε το παρελθόν. Από αυτό διδαχτήκαμε άλλωστε.

Ο ερασιτεχνισμός θα μπορούσε να αποτελέσει κίνημα στην τέχνη στη σημερινή εποχή. Ο συνειδητοποιημένος εννοώ. Η σημερινή εποχή δεν έχει κανένα τέτοιο κίνημα να επιδείξει. Μόνο ανακύκλωση των ρευμάτων του προηγούμενου αιώνα και μάλιστα σε (πολλές φορές) κακές αντιγραφές. Όλοι οι ερασιτέχνες που ξέρουν τι κάνουν και γιατί το κάνουν μπορούν να ενωθούν σε ένα τέτοιο ρεύμα. Με καινοτόμες ιδέες, μακριά από τα κλισέ της εποχής μας. Τι μας προσφέρει η επανάληψη των ίδιων καρέ που συναντάμε παντού καθημερινά πέρα από αυτοεπιβεβαίωση της όποιας ικανότητάς μας.

Επιτέλους! Είμαστε καλλιτέχνες! Ας κάνουμε λοιπόν την ιδέα μας ορατή και σε άλλους, όσο και αν σήμερα φαίνεται να μην ταιριάζει στην εποχή της.

Μοναξιά στο τέλος του χειμώνα

Τιμή θεάματος

Pastaflora nights

Πειραματισμός

Παίρνοντας αφορμή από ένα άρθρο δημοσιευμένο πρόσφατα στο διαδίκτυο για τον πειραματισμό στη φωτογραφία, δε θα μπορούσαμε παρά να αναρωτηθούμε και εμείς ως καλλιτέχνες κάποια πράγματα γύρω από αυτό το ζήτημα.
Ο πειραματισμός στην Τέχνη γενικότερα αλλά και στη φωτογραφία δεν είναι καινούριος. Οι καινοτόμες ιδέες κάποιων ανθρώπων, την εποχή στην οποία ζουν, μπορεί να φάνταζαν κοσμοϊστορικές, ανανεωτικές, έως και αιρετικές. Σήμερα μπορούμε να απολαμβάνουμε την αφρόκρεμα αυτών των ιδεών, αυτών που τελικά άξιζαν να μείνουν στη συλλογική μας συνείδηση, ως δεδομένες. Οι καλλιτέχνες που τόλμησαν στην εποχή τους να πάνε κόντρα στο ρεύμα αντιμετώπισαν όμως πολλές φορές την κατακραυγή μέχρι και την απόρριψη για να φτάσουν στο μέλλον να θεωρηθεί η Τέχνη τους πειραματική για την εποχή τους.
Σήμερα, υπάρχει ένα αντίστοιχο ρεύμα; Μια πρώτη ανάγνωση της σημερινής εποχής θα έφερνε εύκολα το "όχι" σαν απάντηση. Μια γρήγορη αναζήτηση σε όλες τις διαδικτυακές φωτογραφικές κοινότητες διαπιστώνει κανείς ότι όλοι λίγο-πολύ τραβάμε τις ίδιες φωτογραφίες. Από άλλες γωνίες, με άλλο φωτισμό, με διαφορετική φωτογραφική μηχανή, έγχρωμες ή ασπρόμαυρες, είναι σχεδόν ίδιες. Γλυκανάλατες λήψεις ενός αγγελικά πλασμένου κόσμου. Κατάλληλες για ένα κάδρο στο σπίτι μας ή για το ανέβασμά τους στον δικτυακό τόπο που προτιμάμε. Και η Τέχνη; Τι γίνεται με αυτή; Εγκαταλείπουμε κάθε προσπάθεια για περαιτέρω πειραματισμό στους "ειδικούς"; Ή μήπως κρύβουμε από τη δημόσια θέα τους όποιους πειραματισμούς μας για να αποφύγουμε την κριτική και καταφεύγουμε έτσι στο ήσυχο λιμάνι της κριτικής έκφρασης: "Nice photo!";
Ερωτήματα που σίγουρα ανοίγουν πολλά θέματα. Στη σημερινή εποχή όπου ο φωτογράφος έχει όλα τα μέσα στη διάθεσή του να πειραματιστεί και να πρωτοπορήσει, με φιλμ και χημικά, έγχρωμα ή ασπρόμαυρα, ψηφιακά, διάφορα φορμά, μετεπεξεργασία στο χαρτί και άλλα τόσα που δεν μπορούν να απαριθμηθούν. Άλλωστε η παρέμβαση του φωτογράφου στη φωτογραφία αρχίζει πριν το κλικ και τελειώνει στην τελική της παρουσίαση. Σε όλα τα ενδιάμεσα στάδια η ελευθερία για πειραματισμούς είναι ανεξάντλητη. 

Κορίνα

Cross processed fashion #2